12 Nisan 2016 Salı

İŞİTME DUYUSU


Kulağın yapısı dış kulak, orta kulak ve iç kulak olmak üzere üç kısımdan oluşur
:

A.) Dış Kulak
Kulak kepçesinden ve kulak yolundan oluşur.
Kulak kepçesi kıkırdak bir yapıya sahiptir ve  çevreden gelen ses dalgalarını toplar.Kulak yolu ise kulak kepçesinin topladığı ses dalgalarını kulak zarına iletir.Kulağımız kulak kiri olarak adlandırılan bir sıvı salgılar. Bu sıvı, kulak yolundaki kıllar ile birlikte kulağa giren toz vb. maddelerin kulak zarına ulaşmasını engeller.Kulak yolunun sonunda orta kulak ile dış kulağı birbirinden ayıran kulak zarı yer alır.
B.) Orta Kulak
 
Burada çekiç, örs ve üzengi kemikleri yer alır.
Ses dalgalarının kulak zarında oluşturduğu titreşimler sırası ile çekiç, örs ve üzengi kemiklerinden geçerek oval pencereye ulaşır. Oval pencere orta kulağın sonunda yer alır. Burası orta kulağın iç kulağa bağlandığı yerdir.Orta kulak östaki borusu ile yutağa bağlanır.Östaki borusu orta kulaktaki hava basıncı ile dış ortam arasındaki hava basıncının dengesini sağlar ve kulak zarına dıştan uygulanan basınç dengelenerek kulak zarının zarar görmesi önlenir.


C.) İç Kulak

Hem işitmede hem dengenin sağlanmasında iç kulak görevlidir. Şakak kemikleri içine yerleşmiştir.
Bu yapıyı oluşturan kısımlar dalız, yarım daire kanalları, tulumcuk, kesecik ve salyangozdur.Dalız ve salyangoz işitmeden; yarım daire kanalları, kesecik ve tulumcuk ise dengeden sorumludur.Orta kulaktan sonraki ilk bölüm dalız adını alır.Dalız, iç kulağın oval pencereye bakan kısmındaki boşluktur. Oval pencereden gelen ses dalgalarını salyangoza iletir.
Dalızın alt kısmında salyangoz (kohlea) bulunur.
Salyangoz
üç kanaldan oluşur.
Salyangoz
içindeki bu kanallardan üstte olana vestibüler kanal, ortada olana kohlear kanal, altta olana ise timpanik kanal adı verilir. Kohlear kanalın tabanını oluşturan temel zarın yüzeyinde sesin oluşturduğu titreşimlere duyarlı tüylü duyu hücrelerini içeren Corti  (Korti) organı bulunur.
Yarım daire kanalları birbirine tulumcuk adı verilen torba şeklindeki bir yapı ile bağlanır. Tulumcuk ise  kesecik ile bağlantılıdır.
Kesecik, salyangoz kanalına bağlanır
.


İŞİTME OLAYI
1-) Dış kulak tarafından alınan ses dalgaları kulak zarına iletilerek kulak zarının titreşmesi sağlanır.
2-)Kulak zarında oluşan titreşimler orta kulaktaki çekiç, örs, üzengi kemiklerine yükseltilerek aktarılır. Böylece  titreşimler kuvvetlendirilir.
3-)Orta kulağın iç kulak tarafında bulunan üzengi kemiğine ulaşan titreşimler oval pencereyi titreştirir. Bunun sonucunda salyangoz içindeki sıvı titreşir.
4-)Titreşimler sırası ile vestibüler kanal ve timpanik kanaldan geçerek kohlear kanala ulaşır ve bu kanalın tabanında bulunan temel zarı titreştirir.
5-)Titreşimler Corti organında bulunan tüylü duyu hücrelerine ulaşır.Bu hücrelerdeki tüylerin titreşimiyle oluşan impulslar işitme sinirlerine aktarılır.
6-)İmpulslar beyin kabuğundaki işitme merkezine taşınır ve burada ses olarak algılanır. Corti organında  titreşen tüylerin sayısı, oluşan impuls sayısını belirler. Böylece sesin şiddeti de algılanmış olur. Ne kadar çok tüy titreşirse o kadar şiddetli ses var demektir.
Böylece işitme olayı gerçekleşmiş olur.




İŞİTME KAYBININ NEDENLERİ


1-)Anne Karnındayken Oluşan Nedenler


Annenin, hamilelik sırasında alkol, uyuşturucu ve sigara gibi maddeler kullanması.
 Annenin, hamilelik döneminde, çocuğa zarar verebilecek özellikte antibiyotik ilaçlar kullanması.




2-)Doğum Sırasında Oluşan Nedenler

Doğum anında kordon bağının
dolanması,Bebek doğarken bebeğin bazı nedenlerle oksijensiz kalması,Bebeğin düşürülmesi





3-)Doğum Sonrası Oluşan Nedenler

Kulağın
uzun süre çok yüksek sese maruz kalması
 Kulağa yabancı maddelerin sokulmasıyla, kulak zarının zarar görmesi
 Orta kulak iltihabı
 Dış kulakta yer alan kulak kiri
 Kulak zarının yırtılması veya delinmesi
 Menenjit tarzı hastalıkların geçirilmesi


İŞİTME BOZUKLUKLARI VE TEDAVİ YOLLARI



İşitme Cihazları:
Dışarıdan gelen seslerin şiddetini yükselterek onları kulağın duyabileceği seviyeye getiren küçük elektronik aletlerdir. Genellikle iç kulakla ilgili işitme kayıplarında kullanılır ancak bazen orta kulak rahatsızlıkları için de kullanılabilmektedir. işitme cihazı sesi yükseltir ama işitme kaybını düzeltmez.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder